Vai trò quyết định của CSHT đối với KTTT
CSHT quyết định KTTT, bởi vì quan hệ vật chất quyết định quan hệ tinh thần; tính tất yếu kinh tế xét đến cùng quyết định tính tất yếu chính trị - xã hội. Bất kỳ một hiện tượng nào thuộc KTTT, như chính trị, pháp luật, đảng phái, triết học, đạo đức... xét đến cùng, phụ thuộc vào CSHT, do CSHT quyết định.
CSHT với tư cách là cơ cấu kinh tế hiện thực của xã hội sẽ quyết định kiểu KTTT của xã hội ấy. CSHT không chỉ sản sinh ra một kiểu KTTT tương ứng - tức là quyết định nguồn gốc, mà còn quyết định đến cơ cấu, tính chất và sự vận động, phát triển của KTTT.
Những biến đổi căn bản của CSHT sớm hay muộn sẽ dẫn đến sự biến đổi căn bản trong KTTT. Sự biến đổi đó diễn ra trong từng hình thái kinh tế - xã hội, cũng như khi chuyển từ một hình thái kinh tế - xã hội này sang một hình thái kinh tế - xã hội khác.
Nguyên nhân của những biến đổi đó xét cho cùng là do sự phát triển của LLSX. Sự phát triển của LLSX trực tiếp gây ra sự biến đổi của CSHT và đến lượt nó, sự biến đổi của CSHT làm cho KTTT biến đổi một cách căn bản.
Sự thay đổi của KTTT diễn ra rất phức tạp, có những bộ phận của KTTT thay đổi nhanh chóng như chính trị, luật pháp...; có những nhân tố riêng lẻ của KTTT thay đổi chậm hơn như tôn giáo, nghệ thuật...
Sự biến đổi của CSHT và KTTT diễn ra rất phức tạp trong quá trình chuyển từ một hình thái kinh tế - xã hội lỗi thời sang một hình thái kinh tế - xã hội mới, tiến bộ hơn. Trong xã hội có đối kháng giai cấp, sự biến đổi đó tất yếu phải thông qua đấu tranh giai cấp và cách mạng xã hội.
-----
Nguồn: Mai K Đa, Bùi Quang Hưng (2023), Triết học Mác – Lênin: một tóm tắt rất ngắn gọn. Tài liệu hỗ trợ học tập - Lưu hành nội bộ. Url: http://www.elibrary.vn/p/triet-hoc-mac-lenin-tom-tat.html
e-LECTURER.vn
Blog chia sẻ tài liệu hữu ích cho giảng viên, sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh!
0 Nhận xét