Cách mạng xã hội
a) Nguồn gốc của cách mạng xã hội
Cách mạng xã hội (CMXH) là một hiện tượng lịch sử, có nguồn gốc sâu xa là mâu thuẫn giữa LLSX tiến bộ đòi hỏi được giải phóng với QHSX đã lỗi thời, lạc hậu đang là trở ngại cho sự phát triển của LLSX.
Mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX biểu hiện dưới dạng xã hội là mâu thuẫn giữa giai cấp bị trị, đại diện cho LLSX mới, tiến bộ với giai cấp thống trị, đại diện cho QHSX đã lạc hậu so với sự phát triển của trình độ LLSX. Khi mâu thuẫn đó trở lên gay gắt, quyết liệt đòi hỏi phải giải quyết thì CMXH sẽ nổ ra. Trong xã hội có giai cấp, đấu tranh giai cấp là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến CMXH.
b) Bản chất của cách mạng xã hội
Theo nghĩa rộng: CMXH là sự thay đổi căn bản về chất toàn bộ các lĩnh vực của đời sống xã hội. Theo học thuyết hình thái kinh tế - xã hội của Mác thì CMXH là sự thay đổi có tính chất căn bản về chất của một hình thái kinh tế - xã hội, là phương thức thay đổi từ một hình thái kinh tế - xã hội này lên một hình thái kinh tế - xã hội mới, tiến bộ hơn.
Theo nghĩa hẹp: CMXH là đỉnh cao của đấu tranh giai cấp, là cuộc đấu tranh lật đổ chính quyền, thiết lập một chính quyền mới tiến bộ hơn.
Tính chất của CMXH chịu sự quy định bởi mâu thuẫn cơ bản mà nó giải quyết, vào nhiệm vụ chính trị mà cuộc cách mạng đó phải giải quyết.
Lực lượng CMXH là những giai cấp, tầng lớp người có lợi ích gắn bó với cách mạng, tham gia vào các phong trào cách mạng đang thực hiện mục đích của cách mạng.
Động lực của CMXH là những giai cấp có lợi ích gắn bó chặt chẽ và lâu dài đối với cách mạng, có tính tự giác, tích cực, chủ động, kiên quyết, triệt để cách mạng, có khả năng lôi cuốn, tập hợp các giai cấp, tầng lớp khác tham gia phong trào cách mạng.
Đối tượng của CMXH là những giai cấp và những lực lượng đối lập cần phải đánh đổ của cách mạng.
Giai cấp lãnh đạo CMXH là giai cấp có hệ tư tưởng tiến bộ, đại diện cho phương thức sản xuất tiến bộ, cho xu hướng phát triển của xã hội.
Điều kiện khách quan của CMXH là điều kiện, hoàn cảnh kinh tế - xã hội, chính trị bên ngoài tác động đến, là tiền đề diễn ra các cuộc CMXH.
Tình thế cách mạng là một trạng thái đặc biệt của điều kiện khách quan, là sự chín muồi của mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX, sự phát triển đến đỉnh cao của cuộc đấu tranh giai cấp dẫn tới những đảo lộn sâu sắc trong nền tảng kinh tế - xã hội của nhà nước đương thời, khiến cho việc thay thế thể chế chính trị đó bằng một thể chế chính trị khác, tiến bộ hơn như là một yêu cầu khách quan không thể đảo ngược.
Nhân tố chủ quan trong CMXH bao gồm ý chí, niềm tin, trình độ giác ngộ và nhận thức của lực lượng cách mạng vào mục tiêu và nhiệm vụ cách mạng, là năng lực tổ chức thực hiện nhiệm vụ cách mạng, khả năng tập hợp lực lượng cách mạng của giai cấp lãnh đạo cách mạng.
Thời cơ cách mạng là thời điểm đặc biệt khi điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan đã chín muồi. Đó là lúc thuận lợi nhất có thể bùng nổ cách mạng, có ý nghĩa quyết định đối với thành công của cách mạng.
c) Phương pháp cách mạng
Phương pháp cách mạng bạo lực.
Phương pháp hòa bình.
d) Vấn đề cách mạng xã hội trên thế giới hiện nay
Vì lợi ích chung của toàn thế giới, xu hướng đối thoại, hòa giải đang là xu hướng chủ đạo hiện nay. Cách mạng xã hội sẽ diễn ra dưới hình thức chuyển hóa dần dần từ hình thái kinh tế - xã hội này sang hình thái kinh tế - xã hội khác tiến bộ hơn, xã hội sau sẽ phát triển hơn xã hội trước.
-----
Nguồn: Mai K Đa, Bùi Quang Hưng (2023), Triết học Mác – Lênin: một tóm tắt rất ngắn gọn. Tài liệu hỗ trợ học tập - Lưu hành nội bộ. Url: http://www.elibrary.vn/p/triet-hoc-mac-lenin-tom-tat.html
e-LECTURER.vn
Blog chia sẻ tài liệu hữu ích cho giảng viên, sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh!
0 Nhận xét